czwartek, 6 czerwca 2013

Hades - bóg podziemi

Hades w mitologii greckiej jest bogiem świata podziemnego.
Jego rzymskim odpowiednikiem jest Pluton. 
 
Imię to nadane mu zostało ze względu na niezmierzone bogactwa świata podziemnego. Nazywano go także Agesandros (Ἀγήσανδρος"prowadzący ludzi"). Hades czasami jest zaliczany do grona bogów olimpijskich, mimo że nie uczestniczył w biesiadach olimpijskich. Starożytni Grecy nie uważali Hadesa za siłę zła, w przeciwieństwie do późniejszej koncepcji szatana w chrześcijaństwie. Niewątpliwie był to bóg surowy i budzący strach, ale przy tym bardzo sprawiedliwy. Czczony był w całej Grecji jednak starano się to robić w trwodze i milczeniu. Zazwyczaj Grecy starali się nie wypowiadać jego imienia, a hołdy składano mu na kolanach (odniesienie do tego, że bóg ten żył w podziemiu), w przeciwieństwie do hołdów składanych na stojąco z wyciągniętymi rękami do bogów olimpijskich. Świątyń raczej mu nie stawiano - wiadomo o jednej, wzniesionej dla niego przez Elejczyków w podzięce za obronę Pylos przed Heraklesem i kilku przybytkach Plutona. Hades rzadko pojawiał się na Ziemi. Jeżeli już się tam przebywał to zazwyczaj miał na sobie czapkę z psiej skóry, która czyniła go niewidzialnym (Hades tłumaczy się jako niewidzialny). Hades był dobrym mężem i bratem. Raczej nie buntował się przeciwko Zeusowi. Częste ataki i próby zdobycia tronu niebios podejmował natomiast Posejdon, który nie mógł pogodzić się z tym, że to jego młodszemu bratu przypadło niebo. W kinematografii pokutuje jednak wizerunek Hadesa jako władcy krnąbrnego i spiskującego przeciwko Zeusowi, co jest dalekie od wyobrażeń starożytnych. Jak już wspomniano Hades był wiernym mężem - nie miał wielu kochanek jak to w zwyczaju mieli inni bogowie. Raz tylko zakochał się w nimfie Minte. Gdy Persefona dowiedziała się o tym, zazdrosna zamieniła nimfę w miętę.
Hades był synem tytana Kronosa i tytanidy Rei oraz bratem Zeusa, Posejdona, Demeter, Hestii i Hery. Uprowadził z ziemi Persefonę, córkę Demeter, która później została jego małżonką. Ze związku tego nie zrodziło się żadne potomstwo. Jego atrybutami były berło i klucze które symbolizowały jego władze nad światem umarłych, ale jest też pokazywany z rogiem obfitości (który symbolizował władze nad surowcami) i psią czapką (kynee), darem od cyklopów. Przy boku zawsze miał Cerbera – trójgłowego psa.


Żeby dostać się do krainy zmarłych, trzeba było przeprawić się przez rzekę Styks. Swoją łodzią przewoził przez rzekę ponury Charon. Za swoją pracę brał od każdej duszy jednego obola – bez pieniążka nie było wstępu do krainy, dlatego Grecy wkładali zmarłym w usta zapłatę dla Charona. Później wejścia pilnował trzygłowy pies Cerber, był on miły i potulny gdy ktoś przybywał, ale stawał się agresywny gdy ktoś próbował się wydostać. Następnie na trybunale zasiadali trzej królowie: Minos, Ajakos i Radamantys. Niegdyś sprawiedliwie panowali na ziemi, a po śmierci Zeus ustanowił ich sędziami podziemia. Oni ważyli błędy i dobre uczynki dusz i kierowali tam, gdzie przeznaczyli im pozostać.
W Hadesie oprócz Styksu płynęły jeszcze cztery inne rzeki: Acheron, Kokytos, Flegeton, Lete.
Kraina zmarłych dzieliła się na 3 części: wyjątkowo zasłużeni ludzie żyli odtąd błogo na Polach Elizejskich. Niczym nie wyróżniający się szli do Erebu. Ci, którzy narazili się bogom byli strącani do Tartaru, gdzie cierpieli najczęściej wieczne męki. Katami były Erynie – obłąkane z okrucieństwa demony, nie mające miłosierdzia. W Tartarze znaleźli się między innymi:
  • Uranos – bóg utożsamiany z Niebem; pozbawiony władzy przez syna – Kronosa
  • Syzyf – za nadużywanie gościnności a później oszukiwanie bogów, Syzyf musiał toczyć pod górę wielki głaz, który przed szczytem zawsze wysuwał mu się z rąk i spadał z powrotem na dół. Praca była wieczna i bezsensowna. Stąd określenie "syzyfowa praca" na pracę długą i bezsensowną.
  • Tantal – zabił syna i podał jego mięso na uczcie dla bogów. Za okrucieństwo i oszukiwanie bogów został strącony do Tartaru. Stał bez jedzenia i picia naprzeciwko gałęzi z owocami, która zawsze uchylała się, gdy próbował po nie sięgnąć. Woda, w której stał po kolana, uciekała, gdy chciał się jej napić. W dodatku nad głową ciągle chybotała się skała.
  • Iksjon – cierpiał męki, będąc przytwierdzonym do wiecznie obracającego się, płonącego koła, co było karą za to, że zapałał namiętnością do Hery, żony Zeusa
  • Danaidy – zostały przemocą wydane za mąż za swych braci stryjecznych, synów Egyptosa. Na rozkaz ojca wszystkie zabiły swoich mężów w czasie nocy poślubnej. Jedynie Hypermestra nie wykonała ojcowskiego polecenia. Z wyroku Zeusa wszystkie zabójczynie zostały wtrącone do Tartaru, gdzie muszą bez przerwy nosić sitami wodę, by napełniać beczki bez dna. I tak już na wieki.
  • Kronos ze swymi braćmi tytanami – przegrali walkę z bogami olimpijskimi (tytanomachia) o władzę nad światem; zostali zakuci w miejsce hekatonchejrów.
Z Hadesu raczej nie wracało się na ziemię, ale tak jak w całej mitologii Greków, istniały wyjątki od reguły. Przykładem jest żona utalentowanego muzycznie Orfeusza, Eurydyka. Gdy zmarła, Orfeusz zszedł do krainy zmarłych, grając na swoim instrumencie. Grał tak pięknie, że wzruszył nawet Erynie, które zaczęły płakać i pozwoliły potępionym na moment wytchnienia. Wzruszeni ich łzami Hades i Persefona (erynie nigdy przedtem nie płakały) zgodzili się oddać Orfeuszowi żonę pod jednym warunkiem: muzyk będzie szedł przodem, a Eurydykę poprowadzi z tyłu Hermes. Orfeusz miał nie oglądać się za siebie, aż nie wyjdą z Hadesu. Orfeusz nie dotrzymał przyrzeczenia i utracił Eurydykę na zawsze.

czwartek, 30 maja 2013

Callisto - nieśmiertelny wróg Xeny

Callisto - jako mała dziewczynka mieszkała w wiosce Cirra, pewnego dnia przyjechała armia Xeny i spaliła całą wioskę. Dziewczyna straciła wtedy nie tylko rodzinę, ale również rozsądek i współczucie. Całe życie poświęciła na uczeniu się taktyk i słabości Xeny. Za wszelką cenę chciała ją zabić. W innym odc. to Callisto chciała, żeby Xena ją zabiła. W innym odc. gdy Xena jako archanioł jest w piekle aby uratować swoją przyjaciółkę. Wybawia również Callisto, a sama została w piekle, jednak Gabriela też została archaniołem i uratowała Xenę. Callisto w podziękowaniu za wybawienie obdarza Xenę córką, której da na imię Eva.

poniedziałek, 20 maja 2013

Afrodyta

W mitologii greckiej bogini miłości, piękna, kwiatów, pożądania i płodności. Najbardziej urodziwa z bogiń antycznych mitów.


Kwestia jej pochodzenia jest różnie przedstawiana w mitach. Według jednego z nich Afrodyta nie miała rodziców i pewnego dnia wyłoniła się z piany morskiej w pobliżu Cypru. Nieco inaczej przedstawiał to Hezjod, który w Teogonii pisał, że kiedy odcięte sierpem genitalia Uranosa (pokonanego przez Kronosa, gdy roztaczał się nad Gają jak niebo nad ziemią) wpadły do morza w pobliżu Cypru, woda otoczyła je białą pianą, z której następnie wyłoniła się przepiękna Afrodyta. Pływała po morzu w muszli, zatrzymując się u brzegów Kytery, a potem Cypru. Druga z tych wysp stała się jej ulubionym miejscem. Na jej brzegu oczekiwały już na nią Charyty (Eufrosyne, Aglaja i Talia), które odtąd zawsze towarzyszyły jej i służyły. Cypr stał się głównym miejscem kultu bogini.


 
Jej pierwszym kochankiem był Adonis. Była żoną Hefajstosa, ale epizod z Aresem świadczy, że nie była zbyt wierna (z tego związku zrodzili się Dejmos, Fobos, Harmonia, Eros i Anteros). Hefajstos ukrył w łożu pułapkę z mocnej, lecz niezauważalnej, metalowej sieci i schwytał w nią Afrodytę z Aresem. Potem wystawił ich na pośmiewisko przed innymi bogami na Olimpie.
W konkursie piękności między Herą, Ateną i Afrodytą, ta ostatnia obiecała Parysowi Helenę, żonę Menelaosa ze Sparty, za tytuł najpiękniejszej (jabłko niezgody), czym przyczyniła się do rozpętania wojny trojańskiej. W wojnie starała się sprzyjać Trojanom.



Jej atrybutami były: rydwan zaprzężony w gołębie, róża, oraz mirt. Czczona była zwłaszcza przez kobiety, które widziały w niej patronkę małżeństwa. Ze względu na jej związek z morzem była czczona przez żeglarzy i w miastach portowych.
Starożytni nadawali Afrodycie różne przydomki: Afrogeneja – zrodzona z piany morskiej, Anadyomene (Ἀναδυομένη) – wynurzająca się z fal morskich, Cypryda (Kipryda) – od Cypru; Afrodyta Acidalia, Cytherea (Κυθήρεια), Despina (Δέσποινα), Kypris (Κύπρις), Epitragidia, Skotia (Σκοτία), Basilis (Βασιλίς), Persephaessa (Περσεφάεσσα), Pandemos (Πάνδημος), Urania, Apatura itp.



sobota, 6 kwietnia 2013

Ares - bóg wojny







 


Ares w mitologii greckiej jest bogiem wojny...

Syn Zeusa i Hery, jest jednym z 12 bogów olimpijskich...


W odróżnieniu od Ateny, Ares był sprzymierzeńcem konfliktu, zniszczenia i okrucieństwa...

Jest patronem szpiegów, katów, bezwzględnych dowódców...

Pozytywnym jednak aspektem jest to, że nauczył ludzi  bezinteresownego bohaterstwa...





DZIECIŃSTWO ARESA

Nie przejawiał żadnych szczególnych zdolności, dlatego rodzice oddali go na wychowanie jednemu z tytanów. Jego opiekun sam nic nie umiał i trenował boga jedynie w ćwiczeniach fizycznych. Zaszczepiło to przekonanie u Aresa, że najwspanialszym z zajęć jest wojna. Po jakimś czasie Hefajstos wykuł dla niego włócznie, miecze i tarcze, po czym bóg wojny zszedł na ziemię. Nauczył tam ludzi prawdziwej walki, nauczył ich okrucieństwa i wojny. Wcześniej konflikty kończyły się jedynie kilkoma siniakami i guzami...


SYMBOLE ARESA


Symbolami Aresa są: w Grecji – miecz, zbroja i tarcza. Jego zwierzętami są: pies, jastrząb, koń, wilk i sęp.


WALKA



Cechą charakterystyczną Aresa jest to, że kocha wojnę "brudną", niesprawiedliwą. Jest przeciwieństwem Ateny, która patronuje walce sprawiedliwej. Podczas bitwy morduje wojowników obydwu stron. Najlepszym przykładem jest wojna trojańska, gdzie stawał naprzemiennie po stronie Greków i Trojan. Podczas walki towarzyszą mu siostra Eris, oraz synowie: Fobos (Strach) i Dejmos (Lęk). Wiele walk stoczył z Ateną. Ares nie wychodzi z nich zwycięsko.


ROMANS Z AFRODYTĄ



Związek między Aresem i Afrodytą, był powszechnie znany na Olimpie. Żona Hefajstosa została przyłapana na zdradzie przez boga Heliosa, który doniósł o tym mężowi bogini. Wściekły kowal uplótł sieć, cienką, a jednocześnie bardzo wytrzymałą. Umieścił ją nad łożem Afrodyty i wkrótce kochankowie zostali schwytani. Z wielkim rozbawieniem przyglądali się Olimpijczycy spętanym bogom. W końcu, z woli Zeusa, uwolniono Afrodytę i Aresa. Bogini miłości po tym incydencie uciekła na Cypr, a patron wojny – do Tracji. Z ich związku narodzili się Eros, Anteros, Dejmos, Fobos i Harmonia.





KULT



Ares odbierał cześć w całej Grecji, ale nie był uznawany za wielkie bóstwo opiekuńcze, tak jak to miało miejsce w Rzymie. Nie stawiano mu wielkich świątyń - stawiano mu zazwyczaj kapliczki - i to poza murami miast, niedaleko głównych dróg dojazdowych- cel był bardzo pragmatyczny - a mianowicie żadne wojsko podczas bitwy i oblężenia nie odważyłoby się zniszczyć kapliczek poświęconych samemu bogowi wojny. Od jego imienia pochodzi jednak nazwa ateńskiego Areopagu, czyli Wzgórza Aresa, gdzie znajdowała się siedziba sądu w sprawach życia i śmierci(o zabójstwo). Czcicielami Aresa byli wojownicze ludy: Tegei, Elei, Sparty, gdzie znajdowało się jego sanktuarium, a także Tebańczycy i Ateńczycy, gdzie rzeźbiarz Alkamenes - współczesny Fidiaszowi i rywalizujący z nim - wykonał wspaniały posag boga. Głównym ośrodkiem kultu Aresa była Tracja, kraina o burzliwej pogodzie, zamieszkana przez lud dziki i wojowniczy. Grecy uważali Aresa za boga wojny niesprawiedliwej, zaborczej, agresji i brutalności. Boginią wojny sprawiedliwej, toczonej w słusznej sprawie była Atena, otoczona szczególnie silnym kultem w wielu greckich miastach. Tymczasem w Rzymie Minerwa, odpowiedniczka Ateny, nie pełniła roli bóstwa wojennego a Mars, odpowiednik Aresa, był bóstwem wojny w ogóle i jako patron działań wojennych i zwycięstw był jednym z najważniejszych bóstw panteonu.

                      
To by było na tyle papa :*

wtorek, 2 kwietnia 2013

ZEUS - bóg nieba i ziemi

Zeus w mitologii jest także nazywany Dzeusem. Jego rodzicami byli Kronos i Reia:



Był on najwyższy z bogów olimpu, miał żonę Herę boginię ogniska domowego.

Jego siostrą była Hestia, opiekująca się dziewicami tzw. "Dziewice Hestyjskie", Demeter bogini urodzaju, płodności i rolnictwa oraz jego żona była także jego siostrą.

     


Jego atrybutami były:
-Złote Pioruny-Orzeł-Tarcza Zwana Egidą  Wychowywany był przez nimfy górskie oraz kozę Amalteę. Zeus miał różne przydomki przypisywane przez środki kultu: -Horkios - opiekun praw na tronie ze sprawiedliwością u stóp-Ksenios - opiekun gościnności-Herkejos - opiekun rodzin i zagród-Hellenios - opiekun narodu greckiego             NARODZINY   Zeus był ostatnim synem ze związku Kronosa, który był przeklęty przez swego ojca, którego zrzucił z tronu (Uranosa) i Rei. Przekleństwo dotyczyło tego, że któreś z jego dzieci (Zeus) pozbawi go tronu na olimpie, dlatego Kronos powiedział swojej żonie Rei, aby przynosiła mu każde ich dziecko. Robiła tak, a on te dzieci zjadał, aby nie spełniło się przekleństwo ojca Kronosa.Rea zrozpaczonya tym, że traci kolejne dzieci, gdy była po raz szósty w ciąży uciekła na Kretę (w innej wersji na Arkadję Gdy Kronos ją odnalazł ona zamiast dziecka dała mu w pieluszkach kamień, a Zeusa ukryła w grocie od skałą diktejską na zboczach góry Idy w Krecie.Tam ukrytego karmiła koza Amaltea, a wychowywały nimfy.
Gdy koza złamała róg, Zeus pobłogosławił go – tak powstał róg obfitości opowiadano, że po śmierci karmicielki wziął jej skórę i pokrył nią tarczę, którą nazywano egidą i swoje ciało, które po okryciu było odporne na strzały. Dokarmianiem Zeusa zajmowały się także pszczoły z góry Idy, które specjalnie dla niego zbierały miód. Orzeł przynosił mu co dzień kubek nektaru. Gdy Zeus był mały, Rea rozkazała nimfom, aby te grały na harfie, co zagłuszało płacz dziecka.  PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ ZEUSAGdy osiągnął wiek dorosły, postanowił przejąć władzę i zemścić się na swoim ojcu. Za radą Metydy (Metis) rozkazał matce aby podała Kronosowi środek wymiotny, dzięki czemu przywrócił do życia swoje rodzeństwo: Hestię, Demeter, Herę, Hadesa i Posejdona. Rodzeństwo pod wodzą Zeusa zaatakowało swojego ojca. Wojna trwała 10 lat, w walce za radą Gai wsparli go cyklopi i hekatonchejrowie, którzy byli zamknięci przez Kronosa w Tartarze. W czasie walki Zeus otrzymał od cyklopów broń w postaci wykutych przez nich gromu i błyskawic. Po zwycięskiej wojnie, gdy już przepędzono Kronosa, rodzeństwo podzieliło się władzą, losując dziedziny, którymi mieli odtąd rządzić. Zeusowi przypadło niebo i zwierzchnictwo nad innymi bogami, Posejdon stał się panem morza, zaś Hades został panem krainy dusz.  W ZWIĄZKACH Z ISTOTAMI NIEŚMIERTELNYMI:-Afrodyta - bogini miłości i pożądania, zrodzona z piany morskiej-Demeter - jak na początku pisałam była jego siostrą, bogini płodności, urodzaju i rolnictwa, matka Kory - Persefony żony Hadesa bo podziemii-Dione - kolejna z tytanid, która wedłóg jednej z wersji mitów miała być matką Afrodyty -Eurynome - córka Okeanosa. Z nią miał trzy córki Charyty czyli Gracje: AGLAE,  EUFROSYNE, TALIĘ - Hera - Żona Zeusa (oraz jego siostra), z którą związał się dopiero po licznych przygodach z innymi kobietami. Ich związek okazał się jednak trwalszy od pozostałych. Hera została jego drugą żoną i funkcjonuje w mitologii jako żona boga bogów. Według Hezjoda był to święty związek. Z tego związku zrodzili się: Hebe, Ejlejtyja, Hefajstos i Ares oraz według niektórych mitów także siostra bliźniaczka Aresa - Eris.- Leto - Zeus miał z nią syna Apolla i córkę Artemidę.- Maja - Jedna z Plejad, z którą Zeus miał syna Hermesa.- Metyda - Gaja przepowiedziała Zeusowi, że Metyda (Metis) zrodzi z siebie córkę , która zrzuci swojego ojca z tronu. Przerażony Zeus połknął ją, gdy miał nadejść moment rozwiązania. Po pewnym czasie zaczął odczuwać silny ból głowy. Prometeusz (według innej wersji Hefajstos) uderzeniem siekiery rozłupał czaszkę Zeusa, skąd wyskoczyła Atena w pełnej zbroi.- Mnemosyne - Kolejna z tytanid. Była rodzicielką 9 muz: Kalliope, Klio, Polihymnii (Polhymnia), Euterpe, Terpsychory, Erato, Melpomene, Talii i Uranii.- Temida - Pierwsza żona Zeusa. Była jedną z tytanid. Miał z nią córki, zwane Horami Pory Roku: Ejrene Pokój, Eunomia Praworządność, Dike Sprawiedliwość, a także Mojry: Kloto, Lachesis, Atropos.W ZWIĄZKACH ZE ŚMIERTELNICZKAMI: - Alkmena - żona Amfitriona, do której Zeus przybył pod postacią jej męża. Urodziła ona potem Heraklesa, największego herosa mitologii greckiej.- Danae - królewna argolidzka. Ponieważ jej ojciec Akrizjos zamknął ją, by nie spłodziła potomka, Zeus dostał się do jej komnaty pod postacią złotego deszczu. Później Danae urodziła syna Perseusza. - Europa - księżniczka sydońska, którą Zeus pod postacią białego byka porwał na Kretę, gdzie urodziła mu Minosa i Radamantysa. - Io - nimfa, córka boga argolidzkiej rzeki Inachosa, zamieniona przez Herę w jałówkę i nękana bąkiem. Zeus przywrócił jej dawną postać w Egipcie, gdzie urodziła dzieci.- Lamia - królowa Libii. Dzieci jej i Zeusa wymordowała Hera. Lamia zamieniła się w potwora w ludzkiej postaci, który pożerał dzieci. - Leda - królewna spartańska, do której Zeus przyszedł pod postacią łabędzia. Zniosła ona potem jajo, z którego wykluli się Kastor, Polideukes, Helena i Klitajmestra. - Majra - córka projtosa, z którą Zeus miał syna Lokrosa- Pytia - delficka kapłanka Apollina, Zeus posiadł ją na źródłem Kassotis pod postacią osła. Po dziewięciu miesiącach do Delf przybył młodzieniec i poprosił o radę wyroczni. Pytia rozpoznała Zeusa i oddała mu syna Achajosa na wychowanie.- Semele - księżniczka tebańska. Zeus, ulegając jej prośbom, ukazał się jej w swej prawdziwej postaci, co ją zabiło. Ponieważ była wtedy w ciąży, Zeus zaszył sobie ich dziecko w udzie i "donosił' je do końca. W ten sposób pojawił się Dionizos.   POTOMSTWO ZEUSA:Dziećmi Zeusa byli m.in.: - Achajos, - Aglae, - Ajakos (Eak), - Amfion, - Ananke, - Ankajos, - Apollo, - Ares, - Argos, - Arkas, - Artemida, - Astraja, - Ate, - Atena, - Atropos, - Britomartis,  - Charyty,  - Chrysomallos, - Dardanos, - Dike, - Dionizos, - Ejlejtyja, - Ejrene, - Endymion, - Erato, - Eufrosyne, - Eunomia, - Euterpe, - Harmonia, - Hebe, - Hefajstos,  -Hekate, - Helena, - Herakles, - Hermes, - Hory, - Kalliope, - Karnejos, - Kastor i Polluks (Dioskurowie), - Klio, - Klitajmestra, - Kloto, - Kora-Persefona, - Korytos, - Lachesis, - Litaj, - Lokros, - Melpomene, - Minos, - Mojry, - Muzy, - nimfy, - Palikowie, - Pan, - Pelasgos, - Perseusz, - Polihymnia, - Radamantys,  - Sarpedon, - Talia (charyta), - Talia (muza), - Tantal, - Terpsychora, - Tityos, - Urania, - Zagreus, - Zetos (Amfion i Zetos). Łącznie Zeus miał posiadać 71 dzieci (nie licząc Muz   MITY: 
Ilość mitów, w których występuje Zeus jest ogromna. Do najważniejszych należą: - spisek Hery przeciwko Zeusowi, w wyniku którego Hefajstos zostaje wyrzucony z Olimpu,- mit o Prometeuszu,- mit o Potopie.  Występuje także w mitach, w których są kłótnie pomiędzy bogami. (we wszystkich tych mitach).  To by było na tyle papa :**